تاثير «اسم‏» در شخصيت افراد:

اي والله وهل الدين الا الحب. قال الله: «ان كنتم تحبون الله فاتبعونى يحببكم الله ويغفر لكم‏ذنوبكم; (2) و (3)
بله به خدا سوگند! و آيا دين غير از حب و دوست داشتن ما اهل بيت است؟ خداوند مى‏فرمايد:(اى رسول ما بگو) اگر خدا را دوست مى‏داريد، مرا پيروى كنيد كه خدا شما را دوست دارد و گناه‏شما را ببخشد.
انتخاب اسم براى فرزندان نشانگر فرهنگ و تمدن جامعه است. شخصى ازامام‏رضاعليه السلام سؤال كرد از اين كه چرا اعراب روى فرزندانشان اسامى حيوانات درنده‏مى‏گذاشتند (مانند: كلب، نمر وفهد)؟ امام در جواب فرمودند:
كانت العرب اصحاب حرب فكانت تهول على العدو باسماء اولادهم ويسمون عبيدهم فرح‏ومبارك وميمون وامثال ذلك يتيمنون بها; (4)
چون مردم عرب اهل جنگ و نزاع بودند، با گذاشتن اسم‏هاى جنگى روى فرزندانشان دردشمن ايجاد ترس مى‏كردند; و بردگان خود را فرح، مبارك، ميمون و امثال اينها نامگذارى‏مى‏كردند، تا بدين وسيله از نام آنها تبرك جويند.
تاثير اسم افراد - علاوه بر صاحب اسم بر شنوندگان آن اسم نيز غير قابل انكاراست; مثلا، كودكى را كه «چنگيز» نام نهاده‏اند، هنگام صدا كردن او ديگران از شنيدن‏اسم چنگيز به ياد خون آشامى‏هاى چنگيزخان مغول مى‏افتند و احساس نفرت‏ مى‏ نمايند، حتى از كودكى كه صرفا شباهت اسمى دارد و اصلا در گناه چنگيز مغول‏شريك نيست. چه بسا اين كودك پس از بزرگ شدن و خواندن و شنيدن تاريخ سراسرتاريك چنگيز، از خود و كسانى كه اين نام را بر او نهاده‏اند احساس نفرت مى‏كند.
در مقابل، اسامى زيبا، هم در روحيه صاحب نام مؤثر است و هم در شنوندگان‏باعث احساس سرور و بهجت مى‏شود; مثلا، نام شخصى كه «عبدالله‏» باشد، هم براى‏صاحب نام آثار خوب دارد و هم شنوندگان رابه ياد بندگى و عبوديت پروردگار عالم‏مى‏اندازد.
امام باقرعليه السلام مى‏فرمايند:
اصدق الاسماء ماسمي بالعبودية وافضلها اسماء الانبياء; (5)
صادق‏ترين اسامى نام‏هايى است كه حكايت از عبوديت و بندگى خدا كند و برترين نام‏ها اسامى‏انبياست.
شخصى با امام صادق‏عليه السلام در باره نامگذارى فرزندش مشورت نمود; امام‏فرمودند: سمه اسماءا من العبودية. پرسيد: اسماى عبوديت چه اسم‏هايى است؟فرمودند: عبدالرحمن.
در روايات علاوه بر دستور اكيد بر انتخاب اسم خوب براى فرزندان، بر تغييردادن نام‏هاى بد نيز تاكيد شده است:
امام صادق‏عليه السلام مى‏فرمايند:
ان رسول الله‏صلى الله عليه وآله كان يغير الاسماء القبيحة في الرجال والبلدان; (6)
پيغمبر اكرم‏صلى الله عليه وآله پيوسته نام‏هاى زشت مردان و شهرها را تغيير مى‏دادند.
شخصى نصرانى از اهالى روم خدمت پيامبر اكرم‏صلى الله عليه وآله شرفياب شد; حضرت نام‏او را پرسيدند، گفت: اسم من عبدالشمس است. حضرت فرمودند:
بدل اسمك فاني اسميك عبدالوهاب; (7)
اسمت را عوض كن، من اسم تو را عبدالوهاب نهادم.
در جامعه كنونى ما هم دو گرايش غلط در نامگذارى فرزندان رايج‏شده است:يكى گرايش به نام اسطوره‏هاى ايران باستان و شاهان ستمگرى كه تاريخ زندگى آنهاسراسر چپاول و غارت و استثمار مردم است; ديگر گرايش به نام‏هاى غربى كه يكى ازجلوه‏هاى تهاجم فرهنگى مى‏باشد. اميد است والدين در جامعه اسلامى بيش از پيش‏به اين مسؤوليت مهم در نامگذارى توجه داشته باشند.